قابل توجه دانشجویان دانشگاه آزاد اهواز شما میتواند با مراجعه به لینک زیر یا بخش پیوند های دوستان (سمت چپ وبلاگ)به سیستم سرچ کتابخانه دسترسی داشته باشید.

1- قابلیت سرچ کتاب مورد نظر

2-رزرو کتاب و درخواست کتاب برای خود

3-تمدید کتاب بدون حضور در دانشگاه

لینک سیستم کتابخانه

 لینک دانلود بخش 1

 لینک دانلود بخش 2

 لینک دانلود بخش 3

 لینک دانلود بخش 4

 لینک دانلود بخش 5

 لینک دانلود بخش6

 لینک دانلود بخش7

 لینک دانلود بخش 8

رمز: www.accfile.com

 لینک حسابداری

ramz:   www.accfile.com

 لینک دانلود

ramz:www.accfile.com

 لینک دانلود

ramz:   www.accfile.com

لینک دانلود 

رمز:www.accfile.com

لینک دانلود 

ramz:www.accfile.com

لینک دانلود 

پسورد:www.accfile.com

این سایت متعلق به خودتونه پس در مورد هرچی که دوست دارید بگید تا براتون بذاریم.

لینک دانلود

رمز: www.accfile.com

مقدمه:

تمامي حرفه هاي شناخته شده مانند پزشكي ، حقوق ، مهندسي براي خود يك آئين رفتار تهيه كرده اند

هدف اساسي از تهيه چنين آئين هاي رفتاري ، ارائه رهنمود هاي عملي به اعضا براي داشتن طرز تفكر حرفه اي به گونه اي است كه كيفيت ظوابط حرفه آنها را بهبود بخشد.آئين رفتارحرفه اي مهترين خط مشي هاي حرفه را مشخص نموده و ضامن بقاي آن است . ونبايد شامل ايده هاي ذهني باشد، بلكه بايد داراي هدفهاي دست يافتني و مقررات عملي و قابل اجرا براي كار باشد. وجود آئين رفتار حرفه اي ، صاحبكاران وجامعه را مطمئن مي سازد كه حرفه مي خواهد استاندارد عمل خوبي داشته باشد وهر يك از اعضا را به رعايت آن ملزم مي كند .1

حرفه حسابداري و حسابرسي با يكي از حساس‌ترين موضوعات مرتبط با اشخاص جامعه يعني مال و دارايي افراد در ارتباط است. حسابداران مانند پزشكان هستند كه اعتماد شخص مقابل نقش اصلي را در شغل و حرفه آنان دارد. بي‌اعتمادي صاحبكار آفت سيستم‌هاي حسابداري و حرفه است.

مي‌دانيم كه وجود حرفه‌اي بنام حسابداري و حسابرسي پيامد وجود فعاليت‌هاي اقتصادي و سرمايه‌گذاري است و بدون آن شكل نخواهد گرفت. صاحبان كار محركان چرخه اقتصادي محسوب مي‌شوند؛ بنابراين كسب اعتماد آنان در استفاده از حرفه حسابرسي و حسابداري، وظيفه همه حسابداران و شاغلان در اين حرفه است تا آينده حرفه حسابداري تضمين شود. بنابر اين آينده حرفه منوط به داشتن ارزش‌هاي درستكاري، صداقت و تخصص است. در شرايطي كه حرفه حسابداري هنوز نتوانسته است جايگاهي در جامعه ايران و به ويژه در نزد دولتمردان به دست آورد افزايش بي‌اعتمادي به حسابداران به هر دليل و علت نقش مخربي در توسعه پايدار حرفه خواهد داشت.2

1-جمشيد اسكندري، اصول حسابرسي1،ص27

2-احمد عيسايي خوش،((اعتماد ، ستون توسعه پايدار حرفه حسابداري)) ، دنياي اقتصاد

گفتيم كه اعتماد نقش اساسي در توسعه حرفه حسابداري و حسابرسي دارد پس چه بايد كرد كه جامعه نسبت به حسابداران وحسابرسان اعتماد پيدا كنند.((جواب واضح است؛ اخلاق وآئين رفتار حرفه اي)).

نياز به اخلاق و آئين رفتار حرفه اي:

پژوهشهای انجام شده نشان می‌دهند که وجود سه عامل بنیادی در کنارهم، موجب تشکیل، رشد و گسترش حرفه‌های مختلف در طول تاریخ تمدن بشری بوده و راز ماندگاری آنها شناخته می‌شود. این سه عامل عبارتند از:

فلسفه، مبانی نظری، اصول و استانداردهای حرفه‌ای،

با وجود سه عامل گفته شده در كنار هم ، حرفه به قدرت لازم  برای استمرار فعالیت حرفه‌ای دست می‌یابد و ریشه‌ای عمیق در جامعه خواهد داشت و با تغییرات محیطی دستخوش تغییرات شدید نمی‌شود و حذف نخواهد شد.

برای تشریح و تبیین چیستی و چرایی یک حرفه و برای کسب شناخت  و تشریح پدیده‌های موجود و پیشبینی پدیده‌های مشابه حرفه‌ای، وجود عامل اول، ضروری است. بنابراین، ایده‌ها و عقاید ظاهراً مستقل و جدا از هم، در یک مجموعه مرتبط و متصل به هم، همچون پیکره یک دانش در قالب تئوری ارائه می‌شود. با مشاهده‌های تجربی، آزمونهای لا‌زم و استدلا‌ل منطقی، پدیده‌ها با تئوری مطرح شده تطبیق داده می‌شود تا قدرت آن سنجیده شود. جانسون (1976 Johnson) و بلستین  (1971  Bledstein) بر این باورند که دستیابی به تئوری، یکی از ویژگیهای اصلی هر فعالیت حرفه‌ای است. هاینز  مدعی است "با ادعای دستیابی به پیکره چنین دانشی، یک حرفه می‌تواند ماندگار شود و توسعه یابد."

بدون وجود عامل اول، روشها و رویه‌های مورد استفاده، به قواعدی تبدیل می‌شوند که بیشتر بنابر عادت و سنت از آنها پیروی می‌شود تا پذیرش منطقی. همچنین بدون این عامل بنیادی، مشکل می‌توان بر مسائل حل و فصل نشده کنونی و آینده حرفه‌ای، فائق شد و برای آنها راهکارهای مناسب ارائه کرد.

صرف نظر از وجود عامل اول ودوم كه در حوزه بحث من نيست، عامل سوم يعني آئين رفتار حرفه اي و پايبندي به آن ،عامل بنيادي بسيار با اهميتي است كه دوام وبقاي حرفه سخت به آن وابسته است وجامعه بيشتر به اين عامل توجه ويژه دارد.1

قبل از وارد شدن به اصول واخلاق حرفه اي حسابداران بهتر است كه ابتدا اخلاق را تعريف كرده وبعد ببينيم كه اصلا بحث اخلاق در حسابداري وحسابرسي چه زماني مورد توجه بيشتر قرار گرفت.

اخلاق:

اخلاق علمي است كه مي گويدبراي اينكه با ارزش و مقدس ومتعالي زيست كرده باشيم چگونه بايد زيست. پس  علم اخلاق علمي است كه از چگونه بودن وچگونه زيستن صحبت مي كند .پس بايد يك منبع ويك راهنما را پيدا كرد كه به ما چگون زيست و چگونه بودن را ياد دهد،چه منبه وراهنمايي بهتر از دين خدا .چه ديني بهتر از دين اسلام پيامبر خدا حضرت محمد مصطفي فرمودند ((انما بعثت لاتمم مكارم اخلاق))من مبعوث شدم براي تكميل مكارم اخلاق ،در آيه اي از قرآن مجيد چنين آمده است

((لقد من الله علي مومنين اذ بعث فيهم رسولا من انفسهم يتلوا عليهم ءاياته ويزكيهم يعلمهم الكتاب والحكمة وان كانوا من قبل لفي ضلال مبين)) (آل عمران -164)

(خداوند بر مومنان منت نهاد[ونعمت بزرگي بخشيد] هنگامي كه در ميان آنها،پيامبري از خودشان برانگيخت؛كه آيات او را بر آنها بخواند، وآنان را پاك كند و كتاب و حكمت بياموزد؛هر چند پيش از آن ،در گمراهي آشكار بودند.)

از اهداف اصلي بعثت پيامبر اسلام تزكيه نفوس وتربيت انسانها وپرورش اخلاق حسنه بوده حتي مي توان گفت تلاوت آيات الهي وتعليم كتاب وحكمت ، مقدمه اي است براي مسئله تزكيه نفوس و تربيت انسانها؛همان چيزي كه هدف اصلي علم اخلاق را تشكيل مي دهد. 2

1-دكتر حساس يگانه ،سقوط اخلاق حرفه اي فرو پاشي انرون ،www.noormags.com

2-آيت اله العظمي مكارم شيرازي،آيات اخلاقي،ص17

پس ما بايد به عنوان يك بچه مسلمان وبه عنوان يك شخصيتي كه در حكومت جمهوري اسلامي زندگي مي كنيم تمامي احكام واصول لازم الاجرا را را از اسلام بگيريم . كه در بحث اصول بنيادي تماماً توضيح مي دهم .

اخلاق در حسابداري:

موضوع اخلاق در حسابداري بيشتر از سال 2001 در پي فرو پاشي شركت انرون مطرح شد كه به علت اهميت موضوع كاملاً تاريخچه آن را توضيح مي دهم :

سقوط انرون یکی از بزرگترین فروپاشیهای سده گذشته و سده اخیر است که منشأ اصلا‌حات بزرگی در موضوع حاکمیت شرکتی در سراسر جهان شده و تاثیر عمیقی بر حرفه حسابرسی داشته است. بررسی فروپاشی این شرکت حاوی نکات حائز اهمیتی است که یکی از اساسی‌ترین آنها ضعفهای کنترل داخلی و گزارشگری مالی است که حاصل  سقوط اخلا‌قی درون‌سازمان و حسابرسان شرکت است.

در سال 2001 فروپاشی انرون سراسر دنیا را بهت زده کرد و نگرانی به حدی بود که انرون زدگی به مثابه ویروسی مرگبار در سراسر جهان پخش شد و هر شرکت و نهاد سهامداری را آلوده ساخت، سهامداران جزء را نگران کرد و بازارهای مالی را تکان داد.

انرون یک شرکت فعال در بخش انرژی بود که  کنت لی در هوستون امریکا آن  را تاسیس کرد. این شرکت در سال 1985 با ادغام دو شرکت لوله‌گذاری گاز به وجود آمد و در یک دوره 16 ساله از واحدی نسبتاً کوچک به یک شرکت بزرگ انرژی در سطح بین‌المللی تبدیل شد.

موفقیت انرون  پدیده  شگفت‌انگیزی بود. در سال 1998 این شرکت در 8 شاخه،  از جمله خدمات انرژی و سرمایه‌گذاری فعال بود. در سال 2000 درامدهای شرکت بیش از 100 میلیارد دلا‌ر بود و ارزش بازار آن در بورس اوراق بهادار به بیش از 60 میلیارد دلا‌ر رسیده بود. قبل از فروپاشی، انرون از شرکتی فعال در بخش انرژی به شرکتی فعال در تجارت انرژی و ابزارهای مالی بسیار برجسته تبدیل شد که مشتقات مالی و همچنین قراردادهای انرژی را معامله می‌کرد و در کنار آن لوله‌گذاری گاز را اداره می‌نمود. در انرون موفقیت به حدی بود که عبار‌ت توصیفی روی در ورودی دفتر مرکزی در هوستون در اوایل سال 2001، از «شرکت برجسته انرژی دنیا»، به «شرکت برجسته دنیا»، تغییر پیدا کرد.

مشکلا‌ت اخلا‌ق حرفه‌ای درون‌سازمانی این شرکت، بدان معنا بود که افراد مسئول شرکت با شخصیت ضعیف خود نداشتن  استانداردهای اخلا‌قی مناسب، جو فرهنگی و اخلا‌قی خاصی را در درون شرکت رواج دادند که در آن پنهانکاری، قانون‌شکنی و رفتار تقلب‌آمیزسکه رایج شده و یا حداقل نادیده گرفته می‌شد. در برخی از موارد مدیران ارشد شرکت انگیزه‌هایی را ایجاد کردند که براساس آن، کارکنان به بهای لطمه زدن به استانداردها و معیارهای اخلا‌قی و اهداف استراتژیک شرکت، و سهامداران آن، به دنبال منافع شخصی خود بودند.

در شرکت انرون،  ارزشیابی عملکرد براساس ارزشهای مقرر شده، احترام، صداقت، برقراری ارتباط با دیگران و برتری بود. لکن کارکنان خیلی زود دریافتند که تنها دو معیار واقعی برای عملکرد آنها  وجود دارد؛ مقدار سودی که می‌توانند ایجاد کنند و تملق و چاپلوسی مدیران و سرپرستان.

در دنیای خارج از شرکت، انرون به مثابه  شهروندی قابل اعتماد، بسیار پایبند به اخلا‌قیات، پرافتخار و مسئول به نظر می‌رسید،  ولی متاسفانه نه تنها برای سرمایه‌گذاران بلکه برای کارکنان انرون  هم عملکرد اخلا‌قی شرکت،  بسیار دور از تصویری بود که به جهان نشان داده می‌شد و ارزشهای اصلی انرون، چیزی جز فریب، تکبر، پنهانکاری و نفع شخصی صرف نبود.

یکی از ضعفهای اساسی در شرکت انرون، مشکلا‌ت اخلا‌قی و فرهنگی بود که از صدر تا ذیل مسئولا‌ن شرکت را فراگرفته بود. تیم مدیریت (هیئت‌مدیره و مدیرعامل) انرون، متکبر، خودخواه، بلندپرواز وپشت هم‌ا نداز بودند. حتی برخی عقیده داشتند کنت لی (موسس شرکت) بیشتر شبیه رهبر یک فرقه  است وکارکنان برای هر حرف او چاپلوسی و تملق می‌کردند و همچون  برده از او تبعیت می‌نمودند. هیئت مدیره متشکل از افرادی بود که دارای شخصیت اخلا‌قی ضعیفی بودند و به انجام کارهای تقلب‌آمیز، تمایل داشتند  واین موضوع علت اصلی شکست شرکت انرون بود.

مدیرعامل و مدیرمالی شرکت هر دو حساب‌سازی و حساب آرایی می‌کردند. اگر مسئولا‌ن  رده بالا‌ی شرکت نادرست باشند، ممکن است به منافع کوتاه مدت دست یابند؛ در دراز مدت موفقیت ناممکن است.  این راه درستی برای اداره یک شرکت نیست و سقوط اخلا‌قی و فرهنگی و افزون بر آن، ضعف اخلا‌قی اعضای غیرموظف هیئت‌مدیره را نشان می‌د هدکه موجب تضعیف کنترل داخلی شده بود و تشدید سقوط اخلا‌قی و فرهنگی را به همراه داشت. اینگونه رفتارهای غیراخلا‌قی و فرهنگی، به عنوان علا‌ئم با اهمیت هشدار دهنده ضعف شدید حاکمیت شرکتی تلقی می‌شوند که ممکن است منجر به شکست و فروپاشی هر شرکتی شود.

قدرت نامحدود مدیرعامل  مشکلی بزرگ واز علا‌ئم ضعف حاکمیت شرکت است. در شرکت انرون سمت و وظایف رئیس هیئت‌مدیره و مدیرعامل برعهده یک فرد بود و مدیر عامل از اختیارات نامحدودی برخوردار بود. افزون بر آن، مدیران غیرموظف فاقد ویژگی استقلا‌ل بودند و عملکرد آنها بسیار ضعیف بود. در یک سیستم حاکمیت شرکتی مناسب، مدیران غیرموظف که کار اجرایی در شرکت ندارند از میان افراد شایسته، با دانش ودارای سوابق حرفه‌ای بالاو خوش نام انتخاب می‌شوند. هرچند، این افراد فعالیت اجرایی در شرکت ندارند، لکن به طور تمام وقت در شرکت حضور دارند و به نظارت عملیات می‌پردازند و از اجزای اصلی ساختار کنترل داخلی هستند.

وجود کمیته حسابرسی در شرکتها، از اجزای ضروری کنترل داخلی است. این کمیته که متشکل از اعضای غیرموظف هیئت‌مدیره است در شرکت انرون وجود داشت، لیکن عملکرد ضعیف مدیران غیرموظف، رویدادهای مالی تقلب‌آمیز را از طریق حسابرسی داخلی آشکار نمی‌کرد. در واقع کمیته حسابرسی، به علت ضعف اخلا‌قی اعضای آن، کاملا‌ً در انجام وظایف خود ناتوان بود.  بین اعضای کمیته حسابرسی انرون  تضاد منافع جدی به وجود آمده بود. به عنوان مثال، «وندی گرام» رئیس کمیته حسابرسی بود. همسر وی که  سناتور بود از انرون مبالغ اهدایی سیاسی قابل توجهی دریافت می‌کرد. لرد ویک‌هام از اعضای کمیته حسابرسی، در همان موقع دارای قرارداد مشاوره‌ای با انرون بود. این کمیته نظارت درستی بر کارهای حسابرسان مستقل نداشت  و... . این نمونه‌ها نشان می‌دهند که افراد دارای مقامهای مسئول که باید کارهای غیراخلا‌قی را پیشگیری و افشا می‌ساختند، خود افرادی مستقل نبودند.

شفافیت جزء ضروری یک سیستم صحیح حاکمیت شرکتی است. ضعف اخلا‌قی و فرهنگی مدیریت و ساختار نامناسب آن، عملکرد مدیران غیرموظف و کنترلهای داخلی و کمیته حسابرسی، بی‌توجهی به ذینفعان و سایر ضعفهای حاکمیت شرکتی در شفافیت و گزارشگری مالی انرون تجلی ویژه‌ای یافته بود. در انرون ،هم عملکرد حسابرسان و هم حسابداران مبهم و فریب‌آمیز بود. حسابداری انرون شفاف و واضح نبود. در سال 2001 پس از آن که مشخص شد گزارشگری مالی انرون نه تنها بی‌اعتبار است، بلکه فریب‌آمیز و ساختگی است، اعتماد و اطمینان به شرکت از بین رفت. موارد مختلف تحریف و دستکاری صورتهای مالی در انرون فراوان بود. به عنوان مثال این شرکت، منافع یک فعالیت مشترک با شرکت بلا‌ک بوستر ویدئو  (Blockbuster Video)  را که هرگز تحقق پیدا نکرد، شناسایی و در صورتهای مالی منعکس کرد. در اقدام دیگری در بین سالهای 1997 تا 2000 به حساب آرایی و حساب سازی برای تحریف سود و اصلا‌ح سود هر سهم(EPS)  دست زد.  این تحریف با حذف سه مورد بدهی و متقابلا‌ً هزینه‌های ذیربط، صورت گرفت. توجه زیاد به سود هرسهم عاملی برای این انحطاط بود که در یک سیستم حاکمیت شرکتی ضعیف فرصت بروز پیدا کرده بود. هرچند توجه بازار سرمایه به سود هر سهم یکی از انگیزه‌های مدیران برای هموارسازی و مدیریت سود و دستکاری اقلا‌م صورتهای مالی است، لیکن این موضوع در مورد انرون با شدت و حدّت بیشتری مطرح بود. در شرایط ضعف حاکمیت شرکتی، در انرون، انگیزه و فرصت دستکاری سود و تحریف صورتهای مالی بسیار گسترده بود. نه تنها برای مناسب نشان دادن سود هر سهم، سود دستکاری می‌شد بلکه بررسیهای بعدی نشان داد که مدیران انرون با ایجاد چند سازمان خارج از ترازنامه مبالغ زیادی بدهی را از صورتهای مالی حذف کرده‌اند. این عمل  نمونه روشنی از مدیریت فریب‌آمیز، از پیش برنامه‌ریزی شده و غیراخلا‌قی است که در بستر سیستم ضعیف حاکمیت شرکتی فرصت رشد یافته است.

مشکلا‌ت اخلا‌ق حرفه‌ای حسابرسان انرون‌

در اینجا این سئوال مطرح می‌شود که چرا حسابرسان مستقل انرون اجازه دادند که چنین اقدامهایی صورت گیرد؟ آنها باید از این اقدامها آگاه بوده باشند. مشکل چه بود؟ پاسخ روشن است؛ سقوط اخلا‌ق حرفه‌ای.

سالها موسسه حسابرسی اندرسن به‌طور همزمان خدمات مشاوره مدیریت و حسابرسی مستقل را به شرکت انرون ارائه می‌کرد. در اکثر موارد حق‌الزحمه قراردادهای مشاوره بسیار بیشتر از حق‌الزحمه حسابرسی مستقل بود. به عنوان مثال این موسسه در سال 2000، مبلغ 27 میلیون دلا‌ر برای خدمات مشاوره‌ای و مبلغ 25 میلیون دلا‌ر برای حسابرسی صورتهای مالی انرون دریافت کرده بود. کمیته حسابرسی، نظارتی بر حسابرس مستقل شرکت نداشت. موسسه حسابرسی اندرسن به مدد مدیریت ارشد شرکت به عنوان حسابرس انتخاب شده بود. تضاد منافع، یک مشکل همیشگی در حرفه حسابرسی است. انتخاب حسابرسان توسط سهامداران شرکت اغلب با انتصاب ذهنی مدیریت ارشد و روسای شرکت جایگزین می‌شود. بنابراین   موسسه حسابرسی اندرسن به مدیریت ارشد شرکت مدیون بود.  افزون بر آن، تضاد منافع ناشی از ارائه همزمان خدمات مشاوره و حسابرسی مستقل وجود داشت. اینگونه  روابط، می‌تواند قضاوت حسابرس مستقل را به مخاطره بیندازد و عملکرد حسابرسی را مبهم سازد. چنین تضاد منافعی به عملکرد حاکمیت شرکتی تجاوز می‌کند و در نتیجه، به منافع گروه کثیری از ذینفعان و جامعه لطمه می‌زند.

مورد انرون، اولین مشکل موسسه حسابرسی اندرسن نبود. این موسسه قبلا‌ً نیز مواردی از ضعف و سقوط اخلا‌ق حرفه‌ای را در پیشینه خود داشت. به عنوان مثال، این موسسه به دنبال مشکلا‌ت حسابرسی چند شرکت از جمله وست منجمنت اند دیس‌کاوری  (Waste Management and Discovery) و سان بیم(Sun Beam)  میلیون ها دلا‌ر خسارت پرداخته بود. پیش از فروپاشی انرون، از سال 1997 تا سال 2000، کاهش و یا افزایش غیرمعقول سود و بدهیها و موارد مشابه، که موسسه حسابرسی اندرسن هیچ پاسخ قانع کننده‌ای  برای آنها نداشت، موجب انجام تحقیقی توسط کمیسیون بورس اوراق بهادار در مورد کار حسابرسی اندرسن، یعنی حسابرسان انرون شده بود.در ژانویه 2002، موسسه اندرسن مدیر مسئول حسابرسی انرون، دیوید دونگان را اخراج کرد، به این بهانه که او حتی بعد از این که کمیسیون بورس اوراق بهادار موسسه حسابرسی اندرسن را به عنوان بخشی از تحقیق خود در مورد انرون فراخواند، دستور داده بود که اسناد را معدوم سازند. اما دیوید دونگان بعداً توضیح داد که او به تنهایی عمل نکرده و با دفتر مرکزی موسسه حسابرسی در تماس دائم بوده است. افزون بر آن، مدیران شرکت انرون دستور داده بودند که تعداد زیادی از اسناد مربوط به بدهیهای مالی شرکت را معدوم کنند. اسناد انرون نه تنها در دفتر مرکزی شرکت در هوستون امریکا، بلکه در لندن نیز نابود شدند.

در دسامبر 2001 جوزف برادینومدیرعامل اندرسن،  اذعان کرد که حسابرسان ما، در مورد تلفیق یکی از سازمانهای خارج از ترازنامه که توسط انرون ایجاد شده بود قضاوت نادرستی کرده‌اند. در 15 ژوئن 2002 موسسه حسابرسی اندرسن در قصور در انجام کار، نابود کردن شواهد، کارشکنی در قضاوت و... مجرم شناخته شده و محکوم شد و از جرگه موسسات حسابرسی حذف گردید. از نظر غیرحرفه‌ای‌ها، به سختی می‌توان قبول کرد که یک موسسه (در مقایسه با شخص حقیقی) مجرم شناخته شود، با این همه این باور در حرفه‌ها و به ویژه در حرفه حسابرسی وجود دارد که موسسات حسابرسی همانند  اشخاص ممکن است رفتار غیراخلا‌قی انجام دهند. چنین روشی مسئولیت اجتماعی موسسات حسابرسی را یک تعهد اخلا‌قی و انسانی می‌سازد، چون موسسات حرفه‌ای به مفهوم اخلا‌قی با انسانها یکسان هستند. سقوط انرون بزرگترین فروپاشی شرکتها و سقوط اندرسن بارزترین نمونه حذف یک موسسه حسابرسی از صحنه حرفه‌ای بود.

پس ديديم كه بي اخلاقي چگونه موجب فروپاشي يكي از شركت هاي بزرگ آمريكايي شده است حسابداران وحسابرسان براي اينكه ديگر شركتي مثابه شركت انرون وآندرسن نشوند وجامعه نسبت به حسابداران وحسابرسان اعتماد پيدا كنند يك سري مقررات لازم لااجرا را براي حسابداران وحسابرسان تهيه كرده اند كه در ادامه توضيحات لارم را مي دهم.

1-دكتر حساس يگانه ،سقوط اخلاق حرفه اي فرو پاشي انرون ،www.noormags.com

از دیدگاه آیین رفتار حرفه ای ،  اهداف حرفه حسابداری عبارت از دستیابی به بهترین اصول و ضوابط حرفه ای ،  اجرای عملیات در بالاترین سطح ممکن ،  براساس اصول و ضوابط مذکور و به طور کلی تأمین منافع عمومی است .  تحقق این اهداف مستلزم تأمین موارد زیر است:

الف _ اعتبار    

ب _ حرفه اي بودن    

ج _ كيفيت خدمات    

د _ اطمينان    

اصول بنیادی:

لازمه دستیابی به اهداف حرفه حسابداری توسط حسابداران حرفه ای پايبندي به يك سري اصول بنيادي است. تمامي سازمان هاي حسابرسي چه در ايران وچه در ساير نقاط  جهان يك سري اصول را تعريف كرده اند كه من مشتركات آنها را گرفته واين اصول را با نهج البلاغه و قرآن تطابقت مي دهم :

1)درستكاري :

حسابدار بايد در انجام كارهاي خود درستكار باشد،يعني اينكه صادق باشد،برخورد صحيح داشته باشد ، اينچنين است كه مي تواند به حرفه خود كمك كند.اصلاً تااين اصل نباشد اصول ديگر هم نخواهد بودلازمه دستيابي به ساير اصول درستكار بودن است؛ در اسلام لازمه درستكار بودن اين است كه خدا را ناظر بر اعمال خويش ببيند.يعني اينكه بداند خدا همه جا حاضر است اين باعث مي شود كه كه در كارش در ستكار باشد. در نهج البلاغه حكمت 47 در باب صداقت ودرستكاري چنين آمده است كه ارزش مرد به اندازه همت اوست ،و راستگويي او به ميزان جوانمردي اش، وشجاعت او به قدر ننگي است كه احساس مي كند،وپاكدامني او به اندازه غيرت اوست.

2)بي طرفي:

حسابدار رسمي بايد بي طرف باشد ونبايد اجازه دهد هرگونه پيش داوري ، جانبداري ، تضاد منافع ،يا نفوذ ديگران ، بي طرفي او را در ارائه خدمات حرفه اي مخدوش كند.وبايدواقعيات رادر نظر بگيرد لازمه اينكه يك حسابداراصل بي طرفي را رعايت كند اين است كه درستكار باشد.

3) صلاحيت ومراقبت حرفه اي:

حسابدار حرفه‌اي بايد خدماتي را تقبل کند که توان ايفاي آن را داشته باشد و در موارد لا‌زم بتواند از همکاري يا مشورت ديگران استفاده کندحسابدار حرفه‌اي بايد دانش و مهارت حرفه‌اي خود را در زمينه تحولا‌ت، روشها و تکنيکهاي جديد و قوانين و مقررات به سطحي ارتقا دهد که صاحبکار يا کارفرماي وي اطمينان يابد که از خدمات حرفه‌اي کارآمدي برخوردار مي‌شود.يك حسابدار درستكار  كسي استكه مي داند كه از عهده اين كار كه روبه روي آن است نمي تواند برآيد يا كسي ديگري است كه مي تواند بهتر از او كار كند نبايد آن كار را تقبل كند.

4) رازداري:

حسابدار رسمي بايد به محرمانه بودن اطلاعاتي كه درجريان ارائه خدمات حرفه اي خود بدست مي آورد توجه كند ونبايد چنين اطلاعاتي را بدون مجوز صريح صاحبكار يا كارفرما ، استفاده يا افشا كند، مگر آنكه از نظر قانوني يا حرفه اي حق ويا مسئوليت افشاي آن را داشته باشد. همان طور كه در ابتداي مقاله عرض كردم جامعه نسبت به حسابداران يك بي اعتمادي پيدا كرده اند.يكي از اساتيد خود من در دانشگاه اينجور مي گفت كه جامعه همه حسابداران را يك دزد مي شناسند . واين بي اعتمادي حل نمي شود مگر اينكه يك حسابدار رازدار باشد .در حكمت 48 نهج البلاغه از امام علي (ع) آمده است كه پيروزي در دور انديشي ، ودور انديشي در بكارگيري صحيح انديشه ، انديشه صحيح به رازداري است.

5) رفتار حرفه اي :

در نامه 27 نهج ا لبلاغه به فرماندار مصر چنين آمده است كه با مردم فوتن باش،نرمخو ومهربان باش، گشاده رو وخندان باش .در نگاهايت ، ودر نيم نگاه وخيره شدن به مردم ،به تساوي رفتار كن ، تا بزرگان در ستم كاري تو طمع نكنند. از نامه مي توان نتيجه گرفت كه يك حسابدار حرفه‌اي بايد در برخورد با ديگران در حين انجام وظايفش، با ادب و احترام رفتار کند همچنين بايد قوانين و مقررات را رعايت و از انجام اعمالي بپرهيزد که مي‌تواند حرفه را بي‌اعتبارکند .

عواملي كه موجبات نقض و عدم رعايت اصول فوق مي شود به قرار زير است:

منافع شخصي‌ تجديدنظر حمايت يا مخالفت‌ رابطه نزديک‌ تهديد منافع شخصي:

منافع مالي يا ديگر منافع حسابدار حرفه‌اي يا خويشاوندان نزديک وي مي‌تواند به ايجاد خطر نقض اصول درستکاري و بي طرفي منتج شود. اين خطر ممکن است از منافع مستقيم يا غيرمستقيم نشأت بگيرد.

تجديد نظر:

در مواردي که نتايج کار يا قضاوت حسابدار حرفه‌اي در معرض چالش قرار مي‌گيرد و وي ناگزير به ارزيابي مجدد و تجديد نظر در آن مي‌شود خطر نقض اصل بي طرفي پديد مي‌آيد.

حمايت يا مخالفت:

در مواردي که حسابدار حرفه‌اي در مسأله يا دعوايي به طرفداري يا مخالفت با صاحبکار يا کارفرمايش موضع‌گيري مي‌کند ممکن است اصل بي طرفي را نقض نمايد.

قرابت :

در مواقعي که حسابدار حرفه‌اي به دليل رابطه نزديک، آگاهي از مسائل و يا دانستن ويژگي‌هاي صاحبکار يا کارفرمايش به وي اعتماد کامل پيدا مي‌کند خطر نقض اصول بنيادي توسط وي پديد مي‌آيد.

تهديد:

حسابدار حرفه‌اي ممکن است به دليل تهديد يا ترس از صاحبکار، کارفرما، شخص يا مرجعي مقتدر و يا فشارهاي ديگر اصول بنيادي را نقض کند.

تدابير بازدارنده (ايمن‌ساز):

اهم تدابيري که طبق قوانين و مقررات کشور و ضوابط مقرر توسط مراجع حرفه‌اي مي‌تواند از نقض اصول بنيادي توسط حسابداران حرفه‌اي جلوگيري کند به قرار زير است:

وجود شرايط لا‌زم براي ورود به حرفه، شامل تحصيلا‌ت، کارآموزي و تجربه؛ آموزش و بازآموزي مستمر؛ قوانين و مقررات پيشرفته براي مديريت واحدهاي تجاري؛ استانداردهاي حرفه‌اي؛ مقررات انتظامي (انضباطي) مصوب مراجع قانوني يا جوامع حرفه‌اي؛ و بررسي گزارشها، اظهارنامه‌ها و ديگر اطلا‌عاتي که توسط حسابداران حرفه‌اي تهيه مي‌شود توسط مرجع يا حسابدار حرفه‌اي ديگري به صورت مستقل.

استقرار کنترل‌هاي داخلي مناسب در موسسات حسابرسي براي نظارت بر کاري که در يکايک سرپرستي‌ها انجام مي‌شود.

احکام‌ اصول بنيادي اخلا‌ق و رفتار حرفه‌اي جنبه کلي و هدايت کننده دارد و در حل مسائل خاص مربوط به رعايت اخلا‌ق و رفتار حسابداران حرفه‌اي در جريان عمل، کارآمد نيست. در آئين‌هاي رفتار حرفه‌اي، ضمن تشريح اصول مزبور، چگونگي رعايت، با وضع احکام الزام‌آوري بيان مي‌شود. اين احکام قاعدتاً در سه دسته زير طبقه‌بندي مي‌شوند:

1- احکام لا‌زم‌الا‌جرا در مورد کليه حسابداران حرفه‌اي

2- احکام لا‌زم‌الا‌جرا توسط حسابداران حرفه‌اي مستقل يا حسابداران رسمي

3- احکام لا‌زم‌الا‌جرا توسط حسابداران حرفه‌اي شاغل در موسسات

1- احکام لا‌زم‌الا‌جرا در مورد کليه حسابداران حرفه‌اي:

الف)درستكاري و بي طرفي

ب) تضاد منافع

ج) صلاحيت حرفه اي

د) راز داري

ه)آگهي

2- احکام لا‌زم‌الا‌جرا توسط حسابداران حرفه‌اي مستقل يا حسابداران رسمي:

الف) استقلال

ب)صلاحيت حرفه اي

ج) حق الزحمه

د) فعاليت هاي ناسازگار با حرفه حسابدار رسمي شاغل

ه) ارتباط با ساير حسابداران رسمي شاغل

و) استخدام كاركنان شاغل نزد حسابداران رسمي و موسسات حسابداري ديگر

ز)ارائه گزارش خدمات حرفه اي

ح) آگهي وتبليغات

3- احکام لا‌زم‌الا‌جرا توسط حسابداران حرفه‌اي شاغل در موسسات :

الف) تضاد بين تعهدات اخلاقي به كارفرما وپايبندي به اصول حرفه اي

ب) حمايت از همكاران حرفه اي

ج) صلاحيت حرفه اي

د) ارائه اطلاعات

با توجه به اهميت موضوع بحث استقلال را توضيح مي دهم واز بقيه موارد صرف نظر مي كنم.

استقلال:

استقلا‌ل‌ اصول بنيادي اخلا‌ق و رفتار حرفه‌اي ايجاب مي‌کند که حسابدار حرف‌اي هنگامي که کاري را عهده‌دار مي‌شود که به ارائه گزارش حسابرسي يا ساير گزارشهاي اطمينان بخش مي‌انجامد که مورد استفاده اشخاص ثالث است، به صاحبِ کار وابسته نباشد عدم وابستگي يا استقلا‌ل ايجاب مي‌کند که حسابدار حرفه‌اي مستقل يا حسابدار رسمي در انجام کار و ارائه گزارش از دو ويژگي زير برخوردار باشد :

الف) استقلا‌ل باطني:

استقلا‌ل باطني که به آن استقلا‌ل راي نيز مي‌توان گفت به معناي اظهار عقيده براساس قضاوت حرفه‌اي نسبت به يک موضوع مورد قضاوت است بدون آنکه عامل يا عواملي ديگر بر راي شخص اثر گذاشته باشد. لا‌زمه درستکاري و بي طرفي، استقلا‌ل باطني يا استقلا‌ل راي است.

ب) استقلا‌ل ظاهري:

استقلا‌ل ظاهري که به آن استقلا‌ل از منظر ديگران نيز مي‌توان گفت به معناي پرهيز از هرگونه وابستگي بااهميتي است که بتواند موجبات شک اشخاص ثالث را نسبت به واقع‌بيني و درستکاري حسابدار حرفه‌اي فراهم آورد.

با وجود تعريفهاي بالا‌، کاربرد واژه استقلا‌ل به تنهايي مي‌تواند موجب سوء تفاهم شود و اين تصور را پديد آورد که حسابدار مستقل يا حسابدار رسمي براي قضاوت و اظهارنظر حرفه‌اي بايد از کليه روابط اقتصادي، مالي و ديگر روابط بري باشد. چنين مفهومي از استقلا‌ل نادرست است، زيرا هر عضوي از جامعه ضرورتاً با اعضاي ديگر رابطه دارد. بنابراين، آن دسته از وابستگي‌هايي که از ديدگاه ناظري آگاه، معقول و مطلع مي‌تواند بر قضاوت و راي يک حسابدار مستقل تأثير بگذارد غيرقابل قبول است.

نمونه‌هايي از منافع شخصي که مي‌تواند به نقض استقلا‌ل حسابداران مستقل يا رسمي منجر شود به قرار زير است:

داشتن منافع مالي مستقيم يا غيرمستقيم در موسسه صاحبکار

اخذ وام يا ضمانت‌نامه از موسسه صاحبکار مديران يا کارکنان ارشد آن يا اعطاي وام به هر يک از آنان

وابستگي کامل موسسه حسابرسي به درآمد حاصل ازحق‌الزحمه‌هايي که ازموسسه صاحبکاردريافت ميکند

داشتن روابط تجاري نزديک يا مشارکت با موسسه صاحبکار

 اشتغال اعضاي گروه حسابرسي در موسسه صاحبکار بعد از خاتمه حسابرسي

حق‌الزحمه نامعين انجام حسابرسي و يا حق‌الزحمه بسيار بيشتر يا کمتر از حد متعارف

حمايت يا مخالفت:

در مواردي که يک موسسه حسابرسي يا عضوي از گروه حسابرسي آن به طرفداري يا مخالفت با وضعيت و يا نظر صاحبکار موضعي را اتخاذ کند که با واقع‌بيني ناسازگار باشد خطر حمايت يا مخالفت ايجاد مي‌شود. نمونه‌هايي از حمايت يا مخالفتي که مي‌تواند به نقض استقلا‌ل حسابداران مستقل يا رسمي منجر شود به قرار زير است:

کارگزاري يا بازارگرداني فروش سهام يا ساير اوراق بهادار موسسه تحت حسابرسي

 نيابت از صاحبکار در حل و فصل اختلا‌فات و دعاوي صاحبکار با اشخاص ثالث

وجود دعواي حقوقي بين صاحبکار و موسسه حسابرسي يا عضوي از گروه حسابرسي

قرابت:

در مواقعي که موسسه حسابرسي يا هر يک از اعضاي گروه حسابرسي رابطه نزديکي با صاحبکار، اعضاي هيأت مديره، مديران اجرايي يا کارکنان ارشد آن داشته باشند که به حمايت از منافع صاحبکار بينجامد خطر قرابت پديد مي‌آيد. نمونه‌هايي از قرابت که مي‌تواند به نقض استقلا‌ل حسابداران مستقل يا رسمي منجر شود به قرار زير است:

يک يا چند عضو از گروه حسابرسي با يک يا چند نفر از اعضاي هيأت مديره يا مديران اجرايي صاحبکار، خويشاوندي نزديک داشته باشد

يک يا چند عضو از گروه حسابرسي با يک يا چند نفر از کارکنان ارشد صاحبکار که از نتايح حسابرسي مستقيماً تأثيرپذير يا بر آن تأثيرگذار هستند خويشاوندي نزديک داشته باشد

 يکي از شرکا يا مديران ارشد پيشين موسسه حسابرسي عضو هيأت مديره يا از مديران اجرايي موسسه صاحبکار باشد و يا در موسسه صاحبکار در سمتي شاغل باشد که مستقيماً از نتايج حسابرسي تاثير مي‌پذيرد

عضو ارشد گروه حسابرسي با صاحبکار روابط بلندمدتي داشته باشد

 يک يا چند عضو از گروه حسابرسي از موسسه صاحبکار، اعضاي هيأت مديره، مديران اجرايي يا کارکنان آن هداياي با ارزشي را بپذيرند يا از پذيرايي آنان برخوردار شوند، مگر آنکه متعارف و ناچيز باشد.

نتيجه گيري:

براساس مفاهیم قرآنی انسان خلیفه الله است که امانت الهی به او سپرده شده خداوند این امانت را به آسمانها زمین و کوهها عرضه کرد اما آنها از پذیرفتن آن هراسناک شدند اما انسان آنرا پذیرفت. مسئوليتی این امانت آنقدر سنگین است که آسمانها و زمین و کوهها تاب پذیرش آنرا نداشته اند بنابراین انسان باید به دشواری ایفای این مسئولیت آگاه باشند انسان نه تنها در قبال مسائل معنوی بلکه در رابطه با موضوعات اجتماعی تجاری و قراردادی باید پاسخگو باشد این نوع پاسخگویی میتواند به عنوان هدف اصلی حسابداری تلقی شود .

چگونه مي توان به هدف اصلي حسابداري رسيد پاسخ واضح وروشن است در سايه اخلاق ا ست ؛ مابايد در ابتدا كساني كه وارد رشته حسابداري مي شوند را با اخلاق آشنا كنيم .حال هرچه مي خواهيم بهترين فرمول هاي حسابداري ، بهترين كتاب هاي حسابداري را به او آموزش دهيم اگر دانشگاه هاي ما يك فرد با اخلاق را تحويل جامعه ندهند هيچ فايده اي ندارد اساتيد بايد به دانشجويان بفهمانند كه شخصيت واقعي هر شخص در گرو اخلاق اوست . بايد به او بفهمانند كه يك حسابدار برتر در وهله اول شخصي است كه اخلاق حرفه اي داشته باشد. بسياري از انديشمندان بر اين باورند كه رشد وتعالي جوامع بشري تنها به علم وتكنيك وپيشرفت هاي مادي نيست بلكه از عوامل مهم ترقي يا انحطاط ملت ها رعايت  موازين اخلاقي وخصلت هاي روحي است . وديديم كه بي اخلاقي چه بلايي به روز انرون آورد.

((مارتن لوتر)) كه از شخصيت هاي برجسته آلماني است در اين زمينه سخن جالبي دارد او مي گويد : سعادت كشورها نه مربوط به ميزان درآمدها و استحكام قلعه هاي آنهاست ونه مربوط به زيبايي وعظمت بناهاي آنان بلكه سعادت وبرتري هر قوم بستگي دارد به تعداد مردان تربيت شده و فاضل وبا اخلاق كه قدرت اصلي را آنان تشكيل مي دهند.1

 ((سيد جمال الدين اسد آبادي)) در نقش حساس وتعيين كننده رذايل اخلاقي در نابودي وهلاكت جامعه مي گويد : وقتي در امتي اوصاف رذيله رسوخ كرد ، بناي جامعه آن امت مي شكند واعضايش از هم جدا مي شود ، نفاق و فساد ميان آنان پديد مي آيد بعد از اين تزلزل وسستي طبيعت آن جامعه اقتضا مي كند كه نيرو هاي بيگانه بر آن جامعه تسلط يابد تا با جبر وقهر آن جامعه را بگيرد و افراد آن را با اجبار و اكراه وادار به زندگي نمايد ، زيرا زندگي انسان ها نياز به وجود جامعه دارد وبقاي جامعه هم با آن اوصاف ممكن نيست  پس قوه ديگري بايد آن جامعه را تا حدودي كه لازمه زندگي است اداره كند.2

1-دكتر خليل رفاهي ، آشنايي با اسلام ، ص288

2-سيد احمد موثقي ، علل وعوامل ضعف وانحطاط مسلمين ، ص52

جوزف شومپتر مي گويد:

«با محدوده نظام اخلاق مذهبي و قانون بوده است كه اقتصاد توانسته براي خود موجوديت جداگانه‌اي بيابد و افرادي كه در اين رابطه كار كرده‌اند بيش از هر كس ديگري برازنده نام «پايه‌گذاران» اقتصاد علمي هستند.»1

پس با اين اوصاف نتيجه مي گيريم كه اگر در يك حرفه اخلاق حرفه اي باشد آن حرفه پيشرفت مي كند وگرنه بايد منتظر نابودي آن رشته ب

منابع:

1)اصول حسابرسي 1 جمشيد اسكندر                     20)اساسنامه انجمن حسابدارن خبره ايران

2)اصول حسابداري 2 ايرج نوروش

3)اصول حسابرسي سازمان حسابرسي

4)رهنمد هاي حسابرسي سازمان حسابرسي

5)سايت گفتگو هاي تخصصي حسابداريcom.acciran.www

6)سايت com. raznama.www

7)سايت www.noormags.com

8)فلسفه اخلاق،استاد مطهري

9)آيات اخلاقي قرآن، آيت اله مكارم شيرازي

10)علل انحطاط وپيشرفت جامعه از ديدگاه امام علي (ع)

11) مجله دنياي اقتصاد

12)نهج البلاغه

13)آشنايي با اسلام دكترخليل رفاهي

14)علل وعوامل ضعف وانحطاط مسلمين ، سيد احمدموثقي

15)اصول وظوابط حسابداري وحسابرسي ،سازمان حسابرسي

16)احمد قراملكي ،اخلاق حرفه اي

17)آئين انظباطي و رفتار حرفه اي انجمن حسابداران خبره ايران

18)اساسنامه جامعه حسابداران رسمي ايران

19)آئين رفتار حرفه اي مصوب مجمع عمومي سازمان حسابرسي

لینک دانلود جزوه حسابداری دولتی